Świadoma Ekologia

   We współczesnych czasach często słyszymy o pojęciu takim jak ekologia, ekologiczna żywność, ekologiczne auta, ekologiczny rozsądek, ekologiczne ogrzewanie domu itp. Często ekologia kojarzona jest z ochroną środowiska, te dwa pojęcia traktujemy jako synonimy. Większość ludzi używając nazwy ekologiczny wiąże ten przymiotnik z czymś naturalnym, dbającym o środowisko, nieszkodzące człowiekowi. Ale czy słusznie? Aby dobrze zrozumieć pojęcie ekologiczne środowisko spróbujmy zdefiniować te dwa słowa ujęte w jednym znaczeniu. Czym jest ekologia? I kiedy słusznie możemy użyć przymiotnika „ekologiczny”? Otóż samo słowo ekologia pochodzi od greckiego słowa „oikos” znaczącego dom oraz „logia” znaczącego nauka i zajmuję się konkretnie nauką o funkcjonowaniu przyrody, która bada oddziaływanie pomiędzy organizmami a ich środowiskiem oraz wzajemnie między tymi organizmami. W potocznym języku „ekologia może oznaczać ochronę środowiska, ideologię polityczną, postawę życiową, doktrynę filozoficzno- religijną a nawet samo zagrożenie środowiska ludzkiego („ekologia daje nam się we znaki”)

    Ekolodzy oprócz badania funkcjonowania przyrody monitorują również zmiany zachodzące w ekosystemie i pomagają w opracowywaniu norm dla ochrony środowiska. Z tej definicji wynika iż ekologia nie jest nauką, która pomija relację przyroda- człowiek, dlatego często nauka ta jest utożsamiana z sozologią i filozofią. Ekologia zajmuje się całościowo relacją między organizmami a ich środowiskiem żywym jak i nieożywionym.

    Pojęcie ekologia zostało wprowadzone w roku 1869 przez Ernesta Haeckla w celu określenia badania nad zwierzętami i ich relacjami z otaczającym światem nieorganicznym i organicznym, ze szczególnym uwzględnieniem interakcji, przyjaznych lub wrogich, z organizmami roślinnymi i zwierzęcymi, z którymi wchodzą w kontakt. Ernest Haeckel powiedział cyt. „Przez ekologię rozumiemy wiedzę związaną z ekonomiką natury – badanie stosunków roślin i zwierząt z ich środowiskiem organicznym i nieorganicznym, w tym przede wszystkim ich przyjazne i wrogie stosunki z tymi zwierzętami i roślinami, z którymi wchodzą one w bezpośredni lub pośredni kontakt – można powiedzieć, że ekologia jest budowaniem tych wszystkich złożonych interakcji, które Darwin nazywa warunkami walki o byt”.

Obecnie wyróżnia się dwa główne działy ekologii:

  * ekologia gatunku w której skład wchodzi ekologia populacyjna oraz ewolucyjna

  * synekologia, która jest ekologią ekosystemów i zespołów populacji

W skład ekologii gatunku wchodzi:

  - populacyjna: dotyczy zmian liczebności populacji jednogatunkowych, zachodzących pod wpływem czynników ekologicznych

  - ewolucyjna: historia życia gatunków, m.in. ich ewolucyjne adaptacje, dostosowania

  W skład ekologii zespołów wielogatunkowych wchodzi:

  - synekologia: ekologia ekosystemów, zespołów i populacji

  - biocenologia: badanie struktury i dynamiki naturalnych, wielogatunkowych ugrupowań organizmów żywych -

badania tworzenia się i struktury ekosystemów

Ekologia człowieka: zależność między człowiekiem i otaczającym go środowiskiem: fizycznym, biologicznym, socjoekonomicznym i kulturalnym, z uwzględnieniem wzajemnych relacji pomiędzy pojedynczymi ludźmi, grupami ludzi i grupami innych gatunków. W ramach ekologii człowieka wyróżnia się: - autekologię: związek organizmu ze środowiskiem, -

synekologię: ekologia ekosystemów, zespołów i populacji. Z ekologicznego punktu widzenia zjawiska zachodzące w przyrodzie należy rozpatrywać w skali ekosystemu. Ekosystemem nazywamy zespół organizmów żywych tworzących biocenozę oraz wszystkie elementy środowiska nieożywionego, w których organizmy te bytują.  Szereg przedstawiający wzrastające poziomy złożoności układów biologicznych w obrębie ekosystemu przedstawia się następująco: cząstka nukleoproteidowa -> organellum -> komórka -> narząd -> organizm -> populacja -> biocenoza -> ekosystem -> biosfera.

   Czym jest środowisko wszyscy dobrze wiemy, ponieważ jest to wszystko co nas otacza. Dokładnej definicji dostarcza nam prawo ochrony środowiska : „ to ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, krajobraz, klimat oraz pozostałe elementy różnorodności biologicznej, a także wzajemne oddziaływania pomiędzy tymi elementami”. Człowiek jest gatunkiem biologicznym.

    Więc czym różni się ekologia od ochrony środowiska? Ekologia jest nauką przyrodniczą. Która trwa od samego „wielkiego początku”czyli od powstania bakterii po dziś dzień a ochrona środowiska to działalność człowieka, która adekwatnie do wielu nauk ścisłych w tym również ekologii kształtuje normy dla ochrony środowiska. Jest to praktyczna działalność ludzi i dotyczy przede wszystkim człowieka , który stara się kształtować warunki naszego życia w sposób w jaki w danej chwili wydaje nam się pożądany. Aby dobrze zrozumieć jak obie dziedziny są zależne warto zacytować January Wagner „Dokonując rozróżnienia ekologii i ochrony środowiska, można przywołać analogię z medycyną i fizjologią: ta pierwsza jest działalnością praktyczną, druga zaś - dziedziną biologii . Tak jak nie można sobie wyobrazić skutecznej medycyny, która nie opierałaby się na wynikach badań fizjologii – tak ochrona środowiska nie może obejść się bez dorobku naukowego ekologii. I odwrotnie, tak jak praktyka lekarska inspiruje badania podstawowe w zakresie fizjologii, tak działalność praktyczna w zakresie ochrony środowiska wywiera wpływ na kierunki badań podstawowych w ekologii.

    Pod pojęciem środowisko, kryje się przestrzeń życiowa. Możemy mówić o środowisku lądowym, wodnym, powietrznym a także o środowisku człowieka. Środowisko mocno związane jest z pojęciem przyroda, która jest ogółem czynników biotycznych oraz abiotycznych. Przyroda odnosi się tylko i wyłącznie do zjawisk zachodzących naturalnie oraz do wytworów natury nie dotyczy zjawisk , które powstały za pomocą działalności człowieka.

Zrobić wykres :

Na środowisko składają się:

Elementy abiotyczne środowiska obejmują:

Elementy biotyczne środowiska stanowią organizmy żywe:

 Ekologia w kategoriach filozoficznych? Czym jest eko-filozofia ?

   Większość myślących ludzi odczuwa potrzebę nowej wizji i nowych form kooperacji z przyrodą według autora książki "Filozofia Żyjąca Eko – filozofia jako drzewo życia" Henryk Skolimowskiego cyt." stworzliśmy wadliwy kod odczytywania natury, czego efektem są niewłaściwe z nią stosunki"

Ekologia to jakby jednocząca nić, która łączy ze sobą całą planetę i wszystkich ludzi. Eko-Filozofia to ujmując rzecz w kategoriach filozoficznych wyraz nowej jakości między ludźmi, naszą planetą i wszystkimi innymi istotami. Eko-Filozofia znacza zaangażowanie na rzecz wartości ludzkich i przyrody i życia.   

   Żadna filozofia nie może na dłuższą metę liczyć na powodzenie, jeśli nie usiłuje zrozimieć natury i życia w kategoriach współodczuwania. Życie jest fanomenem zaangażownania. Unikając zaangażowania, unikamy życia.  Cechujący nasza cywilizację pęd ku śmierci przeniknął do jej instytucji filozoficznych. Eko-Filozofia stara się powstrzymać tę falę i służyć życiu w sensie fundamentalnym.

  Grecy swoją fascynację porządkiem i harmonią przyrody utrwalili poprzez rozszerzenie wyrazu „kosmos”na nazwanie całego Wszechświata.Pierwsze zagadnienia filozofii przyrody zostały dostrzeżone i postawioneprzez jońskich myślicieli, ale problemy te były jeszcze bardzo mgliste.

Odpowiedzi pierwszych filozofów o "arche" oparte były na prostych spostrzeżeniach: do życia potrzebne jest ciepło, powietrze, woda, zatem zasadą przyrody miał być ogień (Heraklit), woda (Tales), powietrze (Anaksyme-nes).

 Eko-filozofia ma charakter całościowy, ponieważ nie mamy innego wyboru jak spoglądać na świat w sposób całościowy, połączony i globalny.

 cyt. "Buckminster Fuller powiedział, że gdyby natura życzyła sobie naszej specjalizacji, wyposażyłaby nas w mikroskop w jednym oku i telekop w drugim"

https://www.wwf.pl

www.ekologia.pl

 https://www.ekai.pl/o-jaromi-encyklika-laudato-si-pokazala-ze-kwestie-ekologiczne-to-czesc-nauczania-kosciola/